GRUPY LOKALNE - Wrocław

„The meeting place” – to oficjalne hasło stolicy Dolnego Śląska zdaje się pasować także do wrocławskiej grupy lokalnej SIETAR. Jej członkowie inicjują wiele wydarzeń, dzięki którym dochodzi i będzie dochodziło do spotkań: z przedstawicielami organizacji pozarządowych, z Wrocławianami, z wrocławskimi obcokrajowcami… Ale od początku.

Zgodnie z podstawową wartością SIETAR – otwartością – oraz w największej wierze w potencjał różnorodności, grupę tworzą osoby związane z tematem międzykulturowości w bardzo odmienny sposób. Można w niej znaleźć m.in. doświadczonych i początkujących trenerów międzykulturowych, obecnych i przyszłych doktorów kulturoznawstwa, specjalistów od międzynarodowego biznesu, mediatorkę, coacha. Ta wielość doświadczeń i motywacji, by być w SIETAR sprawia, że każda wspólna burza mózgów owocuje ogromem pomysłów i planów na to, jak wdrożyć je w życie.

Przykładem takiego pomysłu było spotkanie dotyczące treningu międzykulturowego, na które zaproszeni zostali przedstawiciele kilkunastu dolnośląskich organizacji zajmujących się międzykulturowością. Była to wyjątkowa okazja ku temu, by osoby z tego środowiska z jednej strony poznały się, a z drugiej zdobyły lub pogłębiły swoją wiedzę na temat treningu międzykulturowego.

Znakomitym „meeting place” dla SIETAR, innych organizacji oraz mieszkańców Wrocławia były także Dolnośląskie Targi Organizacji Pozarządowych, w czasie których wśród ponad 80 innych stoisk stanęło i nasze, z daleka promieniujące pasją do międzykulturowości dzięki obecności stażystek z Portugalii.

           

Idea spotkania i wymiany przyświeca także najnowszemu projektowi grupy lokalnej. „Cultural Immersion” jest odpowiedzią na dostrzeżony przez nas problem braku przestrzeni do kontaktu obcokrajowców z autochtonami. Choć same środowisko cudzoziemców we Wrocławiu – w szczególności ekspatów – wydaje się być tętniące życiem i dobrze zintegrowane, to ich relacje z Polakami są na znikomym poziomie. Naszym celem jest umożliwienie przedstawicielom obu grup spotkania się i, po odpowiednim przygotowaniu w postaci treningu międzykulturowego, „zanurzenia się” w innej kulturze poprzez szereg spotkań i projektów realizowanych w tzw. „tandemach kulturowych”.

Nie mniejsze znaczenie dla działalności grupy mają inicjatywy skierowane tylko do jej członków, służące rozwijaniu umiejętności i zdobywaniu wiedzy, takie jak np. wieczór poświęcony Korei Południowej. Wierzymy, że promocji i rozwojowi SIETAR służą zarówno wydarzenia dla szerokiego grona odbiorców, jak i postawa oraz kompetencje każdego z jego członków.

Aleksandra Matyja

GRUPY LOKALNE- Kraków

KRAKÓW

W ramach rubryki o działaniach sekcji – grupa lokalna z Krakowa do najciekawszych spotkań roku 2014 zalicza interaktywny wykład  Dominiki Farley pt. Wartości kulturowe w sztukach walki – podejście porównawcze.  Każda kultura produkuje wytwory, na podstawie których możemy wnioskować o wyznawanych przez nią wartościach. Jednym z takich wytworów są sztuki walki.  Na podstawie trzech wybranych  systemów sztuk walki/samoobrony zastanawialiśmy się nad kluczowymi pytaniami:  Czy i jakie wartości są widoczne w filozofii i sposobie nauczania technik? Jakie podobieństwa i różnice można wyróżnić w różnych systemach? Co z tego wynika dla osoby, która chciałaby wybrać system do nauki? Dominika zabrała nas do 3 odległych od siebie krajów: Chin, Tajlandii i Izraela. Przedstawiła nam systemy trzech odmiennych sztuk walki. Wspólnie zastanawialiśmy się nad tym jakie wartości danej kultury przemawiają przez dany system sztuki walki. Poniżej zaznaczam tylko fragmenty z naszej dyskusji. 

Chiny - WUSHU czyli spopularyzowane kung-fu czyli sztuki walki klasztoru Szaolin. Wartości: zachowanie twarzy, hierarchia, relacje rodzinne, harmonia, szacunek, wytrzymałość, równowaga, natura.
Tajlandia - MUAY THAI czyli boks tajski związane z rytualnymi metodami treningowymi. Wartości: ceremonie, rytuał, natura, harmonia, siła i delikatność (masaż tajski), zdrowie, witalność, targowanie się, zachowanie twarzy, szczęście.

Izrael - KRAV MAGA czyli walka w bliskim kontakcie - izraelski system walki. Wartości: pragmatyzm, użyteczność, ochrona siebie i narodu, strach przed wrogiem, skuteczność, szybkość.

Najbliższe spotkania grupy lokalnej SIETAR w Krakowie poprowadzi Katarzyna Domagała pt. Tożsamość kulturowa Serbów – 19 czerwca 2014 oraz Dorota Pomadowska pt. Oblicza walki o wartości w różnych kontekstach kulturowych - 26 czerwca 2014.

Anna Salomea Kubica - Majka

POJĘCIOWNIK - Cywilizacja

Cywilizacja to określenie powstałe, między II połową XVII w. a rokiem 1756, kiedy pojawiło się w drukowanej publikacji. Słowo to pochodzi od łacińskich słów: „civis"(obywatel) i "civitas"(poczucie obywatelskie). Do dnia dzisiejszego powstało około dwustu definicji cywilizacji. Przykładowe ujęcie definicji cywilizacji w 4 kategoriach.

PROGRESYWISTYCZNE	POLIMORFICZNE	EKLETYCZNE	Inne
Spengler Cywilizacja to nieunikniony los kultury. Guizot Cywilizacja to przeznaczenie rodzaju ludzkiego.	Huntington Cywliziacja jest najważniejszym kulturowym stopniem ugrupowania ludzi i najszerszą płaszczyzną kulturowej tożsamości, ponad którą jest już tylko to ,co odróżnia człowieka od innych gatunków. Konieczny Cywilizacja jest metodą ustroju życia zbiorowego.	Cywilizacja jako elementarna kategoria historiozoficzna jest obiektem przestrzenno czasowym, stanowiącym płaszczyznę identyfikacji kulturowej.	Toynbee Cywilizacja to najmniejsza jednostka badań historycznych.

Podział cywilizacji według Samuela Huntington’a: chińska, japońska, islamska, zachodnia, prawosławna, latynoamerykańska, afrykańska, hinduistyczna, buddyjska. Podział cywilizacji według Feliksa Koniecznego: bramińska, żydowska, chińska, turańska, bizantyńska, łacińska, arabska.

Trzy kompetentny definiują cywilizację: czas, przestrzeń i identyfikacja kulturowa.

Każda cywilizacja musi mieć swój początek, który jest definiowany przez wydarzenie powodujące diametralną zmianę w organizacji zbiorowości. Może nim być np. przełomowy wynalazek, rozprzestrzenianie się idei. Takim przełomem, generującym zaczątki cywilizacji zachodniej były narodziny Chrystusa, które zainicjowały ekspansję chrześcijaństwa. W przypadku Zachodu takimi momentami są: ogłoszenie słynnych tez Lutra w Wittenberdze i narodziny protestantyzmu; odkrycie przez Kolumba i Vespucciego Ameryki.

Przestrzenność jest warunkiem wszelkiego zróżnicowania cywilizacyjnego. Każda cywilizacja zajmuje pewien obszar geograficzny, którego zasięg może się powiększać drogą ekspansji. Miejsce to jest z reguły jawną manifestacją świętości. Miejsca takie jak Mekka dla Muzułmanów, góra Synaj (Horeb) dla Żydów, czy Betlejem dla chrześcijan. Miejsca, które kreowały w toku historii tożsamość kulturową cywilizacji, które koncentrowały wokół siebie pomniejsze kultury składowe.

Czas i przestrzeń obejmują wszak całość naszego poznania, filtrują wszelkie dane poznawcze. Zawężenie ich zasięgu będzie widoczne, jeśli powiemy o kulturowej identyfikacji z czasem i przestrzenią. Identyfikację definiujemy tu jako mechanizm, wywołujący świadomy lub nieświadomy zwrot ku tożsamości. W aspekcie cywilizacyjnym chodzi o identyfikację z pewną makrokulturową formacją, jaką jest cywilizacja. Wyrazem takiej identyfikacji były m.in.: kolektywna obrona Europy przed inwazją imperium osmańskiego w 1683 roku; grawitowanie państw Europy Wschodniej i Środkowej ku Zachodowi podczas zimnej wojny, mimo formalnej zależności od komunistycznej i prawosławnej Rosji. Kolejne, tym razem religijne, przykłady świadomej identyfikacji kulturowej z cywilizacją stanowią miriady wiernych pielgrzymujących każdego dnia na plac Św. Piotra w Rzymie(cywilizacja zachodnia) oraz równie liczne peregrynacje muzułmanów do Mekki podczas rokrocznego rytuału hadżdżu (cywilizacja islamska).

Oto proponowana definicja cywilizacji, zbudowana w oparciu o trzy opisane wyżej tendencje: Cywilizacja jako elementarna kategoria historiozoficzna jest obiektem przestrzenno-czasowym, stanowiącym najszerszą płaszczyznę identyfikacji kulturowej. Tak zdefiniowana cywilizacja da się łatwo i klarownie oddzielić od kultury.

Opracowanie na podstawie: Cywilizacja jako podstawowa kategoria historiozoficzna. Marcin Hylewski.

                                  

                                                                                            Anna Salomea Kubica- Majka

GRUPY LOKALNE- Łódź

ŁÓDŹ

Reaktywowana Grupa Lokalna Łódzka spotyka się co dwa miesiące. Nasze spotkania są przestrzenią wymiany wiedzy i doświadczeń dla członków SIETAR i zapraszanych gości. Prowadzimy dyskusje, organizujemy warsztaty i oglądamy prezentacje, w czasie których poruszamy tematy z wiązane z wielo– i międzykulturowością. Zwracamy też uwagę na aspekt lokalny – chcemy podejmować działania, dzięki którym Łódź będzie przyjaznym, wielokulturowym miastem, z przyjemnością odwiedzanym przez gości z daleka i z bliska. Wybierając tematy naszych spotkań staramy się odwoływać do tradycji Łodzi czterech kultur, jak również czerpać z doświadczeń innych wielokulturowych miast Europy. Na ostatnim spotkaniu rozmawialiśmy np. o II Międzysektorowym roboczym forum miejskich polityk migracyjnych (taka konferencja odbyła się niedawno w Lublinie) i Indeksie Miast Międzykulturowych. Zastanawialiśmy się też nad problemem otwartości w dzisiejszym wielokulturowym świecie i powierzchownym podejściu do dialogu międzykulturowego Spotykamy się zawsze w jakimś ciekawym miejscu, ostatnio w Piwnicy Bukowina, która inspiruje nas swoim turystycznym klimatem i nastrojową muzyką. W sympatycznym gronie ludzi pozytywnie zakręconych na punkcie międzykulturowości czas płynie szybko i zawsze trudno się rozstać, a potem z niecierpliwością czekamy na następne spotkanie.

Serdecznie zapraszamy do nas osoby, które doświadczają kontaktów międzykulturowych na gruncie zawodowym lub naukowym, trenerów międzykulturowych, studentów i pasjonatów czyli wszystkich zainteresowanych tematyką szeroko rozumianego dialogu międzykulturowego. Jesteśmy otwarci na nowe pomysły, inicjatywy i propozycje współpracy. Chcemy się wspierać i wzajemnie inspirować. Jeżeli jesteś z Łodzi lub okolic, fascynuje Cię bogactwo kulturowe świata i chciałbyś współtworzyć łódzką grupę SIETAR, skontaktuj się z nami i przyjdź na nasze kolejne spotkanie.

Julita Woźniak i Joanna Paliwoda

RECENZJE FILMOWE - Alphabet

One of the films of the 11th edition of PLANETE+ DOC FILM FESTIVAL, which took place in Warsaw, Wroclaw and 20 venues in Poland between the 9^th and 18^th of May, was Alphabet by the director Erwin Wagenhofer.

Wagenhofer is an Austrian freelance filmmaker and writer and it’s known for addressing controversial topics in his movies, being 

Alphabet the third movie in his documentary trilogy on the current state of economic affairs. His 2005 film We Feed The World explored the origins of mass produced food; Let’s Make Money (2008) investigated the development and elitism in the global financial system; and 2013’s Alphabet looks at how education determines how we perceive the world and our role in it.

This documentary, rather than a critique to schools, wants to call attention to the way we bring our children into this world and how the education system, killing their creativity and imagination, deprives them the opportunity to grow in a happy and healthy way and to develop their full human potential.

The film begins by showing the lives of students in a school in China. Here, one can witness what is perhaps the educational system that most promotes competition and quantitative results. We can follow a young boy’s daily life and be faced with the hard reality that there is no place or space for these children to live and to be exactly what they are: children. Chinese schools promote the market-thinking of the school system and ‘study hard’ is the motto not only in school but also at home; there is a lot of pressure to be the best and the recognition and validation from one’s family is measured by the medals and schools prizes. So, not only are these kids being brought up to be highly skilled, equipped and competitive robots to frame the capitalist system of society but also getting the message, at school and at home, that emotions, dreams, imagination, creativity and playing have no meaning or importance in one’s life if, of course, one wants to ‘be somebody’.  Their childhood is stolen in order to make them emotionally unstable and unhappy adults.

It is also documented on the movie, some longitudinal investigations and studies that confirm that people lose their capacity for “divergent thinking” over time because of standardized education. With the multiple choice questions and the modern teaching method, we are told that there is only one possible answer, we are not encourage to investigate or to have divergent-thinking neither is our curiosity or creativity incited, leaving us with no idea of what we want and what we are actually capable of doing. And, not only is the system designed to make us all equal, like sheep in a herd, but also leaves behind anyone who is deemed inadequate, like Pablo Pineda - the first student with Down syndrome to graduate from university – and a young German security guard - who (according to society parameters) didn’t succeed and is routed into dead-end jobs feeling completely outcasted from society – both portrayed in the documentary.

On the other hand, we can see successful stories of people who haven’t been brought up inside the educational school system and whose lives were guided by non-formal education methods. We can hear the teachings of German brain researcher Gerald Hüther and the French creative educator Arno Stern, who defend that playing is the best way to learn. They show how we systematically destroy the capacity of imagination in our children and in ourselves because of this social and economic system where everyone is fighting against everyone, propelled by the fundamentals of hard work, competition and performance, imposed by this same system.

The teaching through non-formal education gives you the space and the time to find out what is your talent, what you’re good at, and gives you the opportunity to develop those skills. At the same time, not only does not neglect the emotional and most intrinsic aspects of your self-development but it’s actually a very important tool in one’s establishment as a social being belonging in to a society.

It is known that people do things best when they do the things they love. It is also known that great inventions and discoveries come from playing, from investigating, from trial and error, and all these propelled by creative thinking. So why do we keep this the capitalist agenda of modern education squelching our children's capacity for imagination, creativity and independent thought?

Like Erwin Wagenhofer says: “we’re like spring flowers; if we have the right conditions, we can bloom”.

                                                                                                                                                     Catarina Amaral 

GRUPA NAUKOWA

Pierwsze spotkanie grupy naukowej po reaktywacji odbyło się podczas Zjazdu SIETAR Polska w Krakowie 8.02.2013 r. Już 22 lutego udało nam się spotkać po raz drugi w naukowym gronie w Warszawie i wspólnie wypracować zasady współpracy oraz cele działalności grupy. Ustaliliśmy, że misją grupy naukowej SIETAR Polska jest popularyzowanie wiedzy z zakresu międzykulturowości oraz rozwój członków grupy poprzez podejmowanie zróżnicowanych działań naukowych. Okazało się, że posiadamy wspólnie bogactwo zasobów dotyczących metodologii, badań czy kulturowego know how. Działania, którymi chcielibyśmy się zajmować obejmują natomiast prowadzenie badań, wydawanie publikacji, wsparcie i rozwój naukowy członków oraz promocja zagadnień naukowych związanych z międzykulturowością w SIETAR Polska. 

Na dwóch kolejnych spotkaniach grupy skupiliśmy się na planowaniu działań w ramach zbliżającego się kongresu SIETAR Polska, opracowaliśmy motyw przewodni tego wydarzenia, a także propozycję bloków tematycznych na kongres. Kluczową kwestią wymagającą opracowanie okazała się być jednak terminologia związana ze z pojęciem słowa Ekspat, jako iż temat ten przewodzi podczas tegorocznego kongresu. Efekty naszej pracy oraz dyskusji nad znaczeniem (pojęcia oraz kwestii związanych z obecnością) współczesnych ekspatów na rynku pracy możecie znaleźć w poniższym artykule.

Jednocześnie zapraszamy wszystkie osoby zainteresowane działalnością w grupie naukowej do kontaktu z dr Haliną Wiśniewską pod adresem email: halinannawu@gmail.com

BRAVE KIDS 2014

Brave Kids

Najpiękniejszy projekt świata

fot. Alicja Osio

Na jednej dużej scenie profesjonalnej sali widowiskowej dzieci z Ugandy, Gruzji, Kirgistanu i Warszawy, Zimbabwe, Iranu, Brazylii, Laosu. Spektakl, który łączy w sobie elementy różnych technik artystycznych – tańca, muzyki, śpiewu, sztuki cyrkowej. Na wypełnionej szczelnie widowni między innymi rodziny goszczące dzieci,  a także ludzie, których zaintrygowała ta kolorowa grupa uzdolnionych artystycznie dzieciaków. To obrazek z finałowego spektaklu Brave Kids w lipcu 2013.

Brave Kids

Brave Kids to spotkanie artystycznych grup dzieci z różnych zakątków świata. Nie potrzebują wspólnego języka aby się porozumieć i stworzyć coś wyjątkowego. Komunikują się poprzez wspólne tworzenie i wymianę doświadczeń. Przez dwa tygodnie, w miastach partnerskich Brave Kids (w 2014 są to: Wrocław, Wałbrzych, Puszczykowo, Warszawa) pracują metodą „dzieci uczą dzieci” i przygotowują wspólny występ. I tak dzieci tańczące breakdance uczą się grać na bębnach, te śpiewające hip-hop powtarzają kroki gruzińskich tańców ludowych. Efekty ich pracy pokazywane są szerokiej publiczności. Dla niektórych z nich to pierwsza okazja, aby pokazać się na scenie. Następnie wszystkie grupy z miast partnerskich spotykają się na tydzień w Krośnicach na Dolnym Śląsku, gdzie następuje kulminacja ich pracy. Wielkie ukłon należy się liderom artystycznym, którzy przygotowują występ z grupą 120 dzieci z 18 grup z różnych krajów. Dzieciaki biorące udział w projekcie pochodzą z bardzo różnych środowisk, często defaworyzowanych. Udział w projekcie pokazuje im, że poprzez sztukę mogą wpływać na otaczający je świat, kształtować rzeczywistość. Uczy, że pozwala ona przezwyciężać traumatyczne przeżycia, stereotypy i ograniczenia.  Buduje w nich także poczucie własnej wartości i odwagę których potrzebują nie tylko, aby wyjść na scenę, ale także by zmienić swoją sytuację życiową.

fot. Alicja Osio

Brave rodziny

Brave Kids daje możliwość przeżycia wyjątkowego międzykulturowego spotkania bez wychodzenia z domu. Dzieci i ich opiekunów ze świata można zaprosić na dwa tygodnie do swojego domu. Jest to wspaniała okazja, aby w praktyce poćwiczyć polską gościnność, zweryfikować własne wyobrażenia o przedstawicielach innych kultur i zdjąć na chwilę swoje kulturowe okulary. Mimo że warsztaty nie przygotowują rodzin goszczących na wszelkie możliwe sytuacje, to pozwalają zrozumieć pewne mechanizmy zachodzące na styku kultur. Goszczenie dzieci pozwala właściwie codziennie przekonywać się, że to co dla nas jest oczywiste, dla ludzi z innych kultur może być zupełnie nieznane, albo inaczej postrzegane.  To z jednej strony lekcja pokory, otwartości, wyrozumiałości, a z drugiej lekcja komunikacji międzykulturowej i ogromna dawka praktycznej wiedzy o innych kulturach.  To doświadczenie, które pozostaje w sercach i głowach, potrafi zmienić życie. Bywa, że rodzina, która gościła chłopca ze slumsów Delhi rusza z plecakiem na drugi koniec świata, aby odnaleźć dziecko, które nie tylko na dwa tygodnie, ale już na zawsze stało się członkiem rodziny.  W przygotowaniu się na przyjęcie gości pomagają warsztaty międzykulturowe dla dorosłych oraz warsztaty międzykulturowe dla dzieci, które w tym roku w Warszawie realizowałam wraz z Michaliną Jarmuż. Reprezentujemy Fundację Świat na Wyciągnięci Ręki, lokalnego partnera Brave Kids w Warszawie.

Brave Kids to także szereg wydarzeń towarzyszących – wizyty w ośrodkach pomocowych, w Centrum Zdrowia Dziecka, warsztaty dla społeczności lokalnej, międzykulturowe spotkania z przedstawicielami grup.

Zachęcam członków SIETAR do aktywnego włączenia się w ten projekt – jako widz, rodzina goszcząca, czy nawet organizacja partnerska wszędzie tam, gdzie warto mówić o odważnych dzieciach, zapraszać je do wspólnego tworzenia i pokazywać efekty ich pracy.   
                                                                                                           

                                                                                                           Aleksandra Ośko

RECENZJE WYDAWNICZE- Geografia myślenia – dlaczego ludzie Zachodu i Wschodu myślą inaczej.

Książka Richard E. Nisbett „Geografia myślenia – dlaczego ludzie Zachodu i Wschodu myślą inaczej." 2003.

Cytat z dialogu między autorem książki a  studentem z Chin wyraża jej credo: „Różnica między tobą a mną polega na tym, że dla mnie świat jest kołem, a dla ciebie – linią.” Ponad 1 miliard mieszkańców współczesnego świata twierdzi, że jego spuścizna intelektualna pochodzi ze starożytnej Grecji. Ponad 2 miliardy to spadkobiercy starożytnej tradycji myśli chińskiej. Całkiem odmienne systemy percepcji myślenia autor uzasadnia na różne sposoby.  Lektura książki jest bogatym źródłem przykładów i narzędzi, które można zastosować podczas warsztatów z: postrzegania kultury Zachodu i Wschodu, różnic kulturowych Zachodu i Wschodu, percepcji i sposobów myślenia ludzi Zachodu i Wschodu, wymiarów kultury takich jak np. zależność cz współzależność, stabilność czy zmiany,  stylów konfliktu i negocjacji, podejścia holistycznego a podejścia analitycznego, percepcji świata obiektów a świata relacji. Autor podaje przykłady analizując kulturę, tradycje, filozofię, sposoby myślenia i percepcji mieszkańców Chin, Korei  i Japonii, przedstawicieli kultury europejskiej oraz przedstawicieli kultury amerykańskiej pochodzenia europejskiego i azjatyckiego. 

                                                                                          Anna Salomea Kubica- Majka

BIZNES MIĘDZYNARODOWY

Wymiary kultury cz. 1

Kultury propartnerskie a protransakcyjne

Globalizacja i wzrost ilości kontaktów handlowych z obcokrajowcami są głównymi siłami napędzającymi potrzebę studiowania zagadnień kulturowych. Polscy menedżerowie wcześniej czy później mogą spotkać się w swojej działalności handlowej z partnerem wychowanym w innej kulturze. Zrozumienie tej kultury pomaga w owocnym prowadzeniu interesów. Czasami mała gafa związana z brakiem wiedzy na temat różnic kulturowych może zniweczyć wysiłki podjęte do osiągnięcia sukcesu w interesach z obcokrajowcami. Warto zdobywać wiedzę w tym zakresie,  aby nauczyć się przewidywać (ze zdumiewającym stopniem trafności) jak inni zareagują,  zminimalizować nieprzyjemne niespodzianki (szok kulturowy), wzbogacić swoją wiedzę i spojrzeć na świat z innych perspektyw.

Wielość kultur utrudnia zadanie. Oczywiście nie jesteśmy w stanie zapoznać się ze specyfiką każdej kultury występującej na świecie. Nie wystarczyłoby nam życia na analizę wszystkich opcji. Zatem jak poradzić sobie i skutecznie poruszać się w środowisku międzynarodowym….

Mózg ludzki jest tak skonstruowany, że dobrze radzi sobie ze schematami. Modele pozwalają mu na uporządkowanie wiedzy i zrozumienie świata. Tematyką różnic kulturowych zajmuję się od kilkunastu lat, przejrzałam różne teorie. Najbardziej do mnie przemawiają modele kulturowe opracowane przez amerykańskiego praktyka biznesu Richarda Gestelanda. Wielkim plusem jest to, że są to modele oparte na akademickich teoriach innych specjalistów od różnic kulturowych, jednak uproszczone przez Richarda i przepuszczone przez filtr jego bogatych biznesowych doświadczeń międzynarodowych. Mam przyjemność współpracować z Richardem od kilkunastu lat i obserwować pozytywne nastawienie wobec jego teorii wśród uczestników szkoleń, które prowadzę.

Richard Gesteland proponuje spojrzenie na kultury biznesu poprzez cztery wymiary. W tym artykule pokrótce omówimy pierwszy z nich – zorientowanie na relację lub transakcję. Według tego wymiaru kultury dzielimy na kultury propartnerskie i protransakcyjne.

Zrozumienie tego wymiaru pozwala na skuteczne nawiązanie pierwszego kontaktu i jest przydatne na każdym etapie współpracy, jako że przedstawiciele kultur propartnerskich większa wagę przykładają do relacji niż do transakcji. Dla nich równie ważna jak opłacalność biznesu  ( a często i ważniejsza)  jest przyjemność płynąca ze współpracy  z konkretnymi osobami. Chętnie współpracują tylko z tymi, którym ufają. Zatem należy poświęcić więcej czasu i energii na budowanie relacji. Spotkania trwają dłużej, rozmawia się na nich również na tematy inne niż służbowe. W tych kulturach e-mail czy faks nie wystarczy. Spotkania twarzą w twarz są istotne, jeżeli nie ma możliwości na dużą częstotliwość takich kontaktów należy od czasu do czasu zadzwoni. Warto przygotować sobie tematy do rozmów, szukać okazji aby okazać zainteresowanie partnerem. Najlepiej osobiście przedstawić zastępcę jeżeli awansujesz lub zmienisz dział. Warto poznać zwyczaje i warto jak to się kolokwialnie określa wśród handlowców mieć dobrą wątrobę na wschodzie.  Ja natomiast jako kobieta z wielkim żalem musiałam wymówić się symulowanym bólem głowy w czasie kolacji z Japończykami, bo wiedziałam, że dla dobra relacji lepiej aby kontynuowali wieczór komfortowo już tylko w męskim gronie i budowali zaufanie z męskim przedstawicielem mojej firmy. Ale zagadnienie nierówności kobiety i mężczyzny w kulturze to temat na odrębny artykuł.

lm bardziej propartnerski kraj tym dłużej rwa zrobienie interesów. Zatem niezbędna jest cierpliwość.

Przedstawiciele kultur propartnerskich  koncentrują się bardziej na ludziach, dobrych stosunkach, natomiast przedstawiciele kultur protransakcyjnych koncentrują się bardziej na wykonaniu zadania. Z tego wypływają ogromne różnice w postrzeganiu drugiej strony. W skrajnych przypadków przy braku uświadomienia znaczenia różnic kulturowych przedstawiciele kultur protransakcyjnych mogą być uważani za grubiańskich, zimnych, agresywnych zbyt, pewnych siebie, wręcz nieludzkich. Natomiast przedstawiciele kultur propartnerskich uważani za niezdecydowanych, zbyt miękkich, mało konkretnych,  marnujących czas na rozmowy nie dotyczące biznesu

Kryteria	KULTURY PROTRANSAKCYJNE	KULTURY PROPARTNERSKIE
Otwartość na obcych	Duża	Mała
Zainicjowanie kontaktu	Można bezpośrednio	Pośrednio
Pierwsze spotkanie	Najpierw transakcja	Najpierw relacja „tworzenie klimatu zaufania”
Tematy na spotkaniu biznesowym	Służbowe	Również prywatne
Komunikacja	Bezpośrednia	Niebezpośrednia
„Kontekstowość” wypowiedzi	Mała	Duża „Aby nie urazić”
Konfrontacja/ Konflikty	Częściej	Rzadziej Unikanie aby „zachować twarz”
Kontakt twarzą w twarz	Rzadziej (chętniej telefon, faks, mail)	Konieczny
Prawnicy “przy stole”	Mile widziani	Niemile widziani
Rozwiązywanie problemu	Bazując na kontrakcie	Bazując na partnerskich stosunkach

Różnice między kulturami protransakcyjnymi a propartnerskimi

Profesjonalne nawiązanie kontaktów jest kluczowe w budowaniu efektywnej relacji biznesowej. Element ten jest szczególnie ważny w kulturach propartnerskich, gdzie występuje naturalna niechęć do obcych i prowadzi się interesy tylko z partnerami, do których ma się zaufanie. Większość kultur biznesu to właśnie kultury propartnerskie (świat arabski, Afryka, Ameryka Łacińska i większość krajów azjatyckich). Jedna z porad jaką przekazuję w czasie szkoleń z różnic kulturowych to skorzystanie z tzw. przedstawiaczy - cieszących się zaufaniem pośredników (ambasady, konsulaty, banki, organizacje międzynarodowe np. Japońska organizacja JETRO). Dobrym pomysłem jest również udział w oficjalnych misjach handlowych czy skorzystanie z możliwości nawiązania kontaktów na międzynarodowych targach i wystawach.

Jak głosi przysłowie Można doprowadzić konia do wodopoju, ale nie można go zmusić by się napił wody. Skuteczne nawiązanie kontaktu, to dopiero początek drogi, aby te kontakty przyniosły wymierne korzyści biznesowe ważne jest nawiązanie długoterminowych relacji opartych na zaufaniu.

Do tego przydatna może być analiza kultury partnera w wymiarze zorientowania na relacje i pozostałych trzech wymiarach (hierarchiczność, ekspresyjność i stosunek do czasu). Ale o tym w kolejnych artykułach.

Zachęcam przedsiębiorców planujących relacje z partnerami zagranicznymi aby zainwestowali swój czas w poznanie kultury partnera. Możliwości jest wiele- zapoznanie się z literaturą na temat danego kraju, przejrzenie „Przewodników” po wybranych narodowościach, uczestnictwo w warsztatach/szkoleniach z różnic kulturowych w biznesie międzynarodowym czy z negocjacji międzynarodowych etc. Na stronach internetowych również można odnaleźć wiele wskazówek. Przedsiębiorcy mogą zdobyć szeroki wachlarz przydatnych informacji od podstawowych elementów etykiety biznesowej (np. zasady wymiany wizytówek, zasady dawania i przyjmowania prezentów, forma tytułowania w danej kulturze) poprzez tematy tabu, a skończywszy na preferowanych stylach negocjacyjnych. Zapraszamy do kontaktu ze SIETAR Polska info@sietar.pl.

Jeżeli poświęcimy czas na poznanie innej kultury okaże się, że nie tylko mamy szansę nawiązać owocne biznesowo i finansowo relacje, ale i nauczymy się innego spojrzenia na biznes i naszą polską kulturę. Zachęcam do rozpoczęcia fascynującej przygody odkrywania i czerpania z różnorodności.

                                                                       

                                                                                                        Katarzyna Chrulska

Katarzyna Chrulska Trener- praktyk w zakresie różnic kulturowych, negocjacji międzynarodowych i zarządzania projektem międzynarodowym. Pracuje i negocjuje w środowisku międzynarodowym od kilkunastu lat. Prowadzi szkolenia od 2000 roku. Badania nad kulturą biznesu: Różnice kulturowe w biznesie międzynarodowym. Porównanie polskiej kultury biznesu z kulturami wybranych partnerów handlowych. Menedżer w Gaz-system S.A., reprezentuje Polskę w Gas LNG Europe w Brukseli (członek Zarządu). Wiceprezes SIETAR Polska

GRUPA TRENERSKA

Train The Trainer

24-25 maja odbył się ostatni V Zjazd pierwszej edycji Train the Trainer. Kurs zakończył się sukcesem J Wzięło w nim udział 12 osób. Uczestniczki rozwijały swoje umiejętności w takich obszarach jak: aktywizujące metody pracy z grupą, proces i role grupowe trening uwrażliwiający, zagadnienia komunikacji i współpracy międzykulturowej. Ich warsztat został poddany superwizji. Trenerami, którzy wolontrayjnie prowadzili kolejne moduły kursu byli: Dorota Nawalaniec (koordynator projektu), Sylwia Myszka, Kasia Artemiuk, Ola Ośko, Michalina Konkel, Jakub Gałązka, Marta Nowicka. Bardzo Wam serdecznie dziękujemy.
Dziękujemy również wszystkim Uczestniczkom – Wasze pomysły, sugestie, dyskusje, poszukiwania i entuzjazm sprawiał, że praca z Wami była prawdziwą przyjemnością. To niesamowita przygoda móc się rozwijać w tak zacnym gronie. 

Kolejne edycje Train the Trainer już wkrótce.

UWAGA:
Na zbliżajacym się Kongresie grupa trenerska otwiera nabór nowych członków. Zapraszamy!
 

Dorota Nawalaniec      

SPONSORZY

Sponsorem tego wydania newslettera jest firma intercultures.

intercultures.pl